Σκοπιμότητες και στοχεύσεις στον νέο νόμο για το Λύκειο
Η πρώτη και βασική διαπίστωση είναι ότι με τον νέο νόμο για το Λύκειο και το σύστημα πρόσβασης στην ανώτατη εκπαίδευση επιχειρείται μια σταδιακή επιστροφή στην τοποθέτηση «φίλτρων» στην πορεία προς την ολοκλήρωση των σπουδών στο Λύκειο.

Το πρώτο «φίλτρο» είναι η μεταφορά των εξεταστικών διαδικασιών σε όλες τις τάξεις του Λυκείου μέσω της έξωθεν (κατά 50% αρχικά αλλά με προοπτική, σίγουρα, αυξητική) παρέμβασης ενός Εθνικού Οργανισμού Εξετάσεων. Μάλιστα αυτός αναμένεται να λειτουργήσει ως μηχανισμός «αυστηροποίησης» του Λυκείου αφού στελεχώνεται αποκλειστικά με πρόσωπα που διορίζονται από την πολιτική ηγεσία χωρίς διαφάνεια και με εντελώς ασαφή και απροσδιόριστα κριτήρια.
Το δεύτερο φίλτρο συνδέεται με την επαναφορά ουσιαστικά της βάσης του 10 σε όλο το Λύκειο καθώς και του φαινομένου των μετεξεταστέων καθώς ορίζεται στον νόμο ότι «Απαραίτητη προϋπόθεση για την προαγωγή του μαθητή αποτελεί: α) η επίτευξη γενικού βαθμού ίσου ή ανώτερου του δέκα (10) και β) Μ.Ο. προφορικής και γραπτής βαθμολογίας κατά διακριτό γνωστικό αντικείμενο των μαθημάτων: Ελληνικής γλώσσας (εννοούνται ουσιαστικά τρία μαθήματα: Αρχαία Ελληνικά, Νεοελληνική Γλώσσα και Νεοελληνική Λογοτεχνία), Μαθηματικών τουλάχιστον δέκα (10) και τουλάχιστον οκτώ (08) σε καθένα από τα υπόλοιπα μαθήματα. Όταν μαθητής δεν πληροί τις προϋποθέσεις α΄ και β΄ του προηγούμενου εδαφίου επαναλαμβάνει τη φοίτηση, ενώ όταν δεν πληροί την προϋπόθεση β΄ του προηγούμενου εδαφίου, κατά διακριτό ή διακριτά γνωστικά αντικείμενα μαθημάτων ή στα υπόλοιπα μαθήματα, παραπέμπεται σε επανεξέταση σε αυτό ή σε αυτά και προάγεται ή επαναλαμβάνει τη φοίτηση κατά τα οριζόμενα ως άνω». Κανείς δεν θα είχε αντίρρηση να ισχύσουν οι παραπάνω προϋποθέσεις αν μεταβαλλόταν ή υπολογιζόταν και το εκπαιδευτικό ή και το κοινωνικό πλαίσιο το οποίο δημιουργεί τους μαθητές με χαμηλές επιδόσεις. Κάτι τέτοιο ούτε καν υπάρχει ως νύξη στον νέο νόμο, οπότε είναι εμφανής η πρώτη στόχευση: άμεση και μεγάλη μείωση του αριθμού των μαθητών που προάγονται και αποφοιτούν από το Λύκειο.
Η παραπάνω στόχευση σχετίζεται άμεσα με τη συγκεκριμένη πολιτική και οικονομική συγκυρία αφού επιφέρει μια σειρά από «αξιοποιήσιμα» αποτελέσματα:

Πρώτον, η μείωση του μαθητικού δυναμικού του Λυκείου σε συνδυασμό με την πρώτη αύξηση (αναμένεται και δεύτερη) του ωραρίου διδασκαλίας αλλά και τη μείωση ή εξαφάνιση μαθημάτων (όπως οι ξένες γλώσσες και η τέχνη) οδηγεί σε δραστική μείωση των οργανικών θέσεων των εκπαιδευτικών, γεγονός που τους εξωθεί αναπόφευκτα εκτός σχολείου. Άρα επιτυγχάνεται ο στόχος που έχει θέσει η Τask Force για τη δραστική μείωση του εκπαιδευτικού προσωπικού, ενώ η πρόσληψη νέου και με αυξημένα προσόντα επιστημονικού δυναμικού-αποφοίτων των πανεπιστημίων θα είναι αδύνατη για πολλά χρόνια.

Δεύτερον, η μείωση του μαθητικού δυναμικού στο Λύκειο θα συμβάλει στην επιδιωκόμενη μείωση των υποψηφίων για τα Α.Ε.Ι., γεγονός το οποίο θα προκαλέσει de facto τη συρρίκνωση σχολών και τμημάτων κυρίως των περιφερειακών πανεπιστημίων ελλείψει επιτυχόντων, καθιστώντας ένα νέο σχέδιο «Αθηνά» εντελώς περιττό!

Τρίτον, η αύξηση του αριθμού των μαθητών που δεν θα ολοκληρώνει το Λύκειο δημιουργεί μια «νέα αγορά» για τα ποικίλα επιχειρηματικά συμφέροντα (ιδιωτικά Ι.Ε.Κ., Κολέγια κτλ.) τα οποία με τις ευλογίες τις πολιτικής ηγεσίας έχουν «νεκραναστηθεί» και διαφημίζουν ήδη από φέτος την πραμάτεια τους!

Η δεύτερη και εξίσου σημαντική διάσταση του νέου νόμου είναι η έμφαση στην τεχνική εκπαίδευση, η οποία είναι εμφανής ακόμα και στα άρθρα που αναφέρονται σε αυτή. Γίνεται αναλυτική αναφορά σε Τεχνολογικό Λύκειο και σε Σχολές Επαγγελματικής Κατάρτισης καθώς και σε Ι.Ε.Κ. Οι αλλαγές που προτείνονται συνδέονται με μια εμφανή επανάληψη της ρητορικής (μόνιμα επαναλαμβανόμενη από τη μεταρρύθμιση του 1976 έως τη μεταρρύθμιση Αρσένη) για τη σημασία της τεχνικής εκπαίδευσης στην εξέλιξη της κοινωνίας και της οικονομίας! Αυτή η ρητορική κρύβει έντεχνα την απόπειρα ένα μεγάλο μέρος των μαθητών να στραφεί στην τεχνική εκπαίδευση χωρίς να μεταβάλλονται οι όροι, τα μέσα και οι συνθήκες παροχής της. Το μόνο που μεταβάλλεται είναι η επιδίωξη βίαιης σύνδεσης της τεχνικής εκπαίδευσης με την αγορά μέσω της περιβόητης Μαθητείας, η οποία όμως, με τον έλεγχο του πολύπαθου και εκπαιδευτικά προβληματικού Ο.Α.Ε.Δ., κινδυνεύει να μετατραπεί σε μηχανισμό διοχέτευσης «εργαζομένων» μηδαμινού κόστους σε επιχειρήσεις οι οποίες θα αποφεύγουν πλέον τις ουσιαστικές προσλήψεις.